Een stuitligging kent bijna iedereen wel. Maar een dwarsliggende baby is behoorlijk onbekend. Niet zo gek, want het is heel zeldzaam. Als de baby aan het einde van de zwangerschap nog steeds dwarsligt, en niet meer naar hoofd- of stuitligging gedraaid kan worden, wordt hij of zij met een keizersnede geboren. Een vaginale bevalling is dan niet mogelijk.
Wat is een dwarsligging?
Een dwarsligging is een liggingsafwijking. Baby’s kunnen tot ongeveer 32 weken nog makkelijk alle kanten op draaien in de baarmoeder. Aan het eind van de zwangerschap gaan de meeste baby’s met het hoofd naar beneden liggen. Ze maken zich klaar voor de geboorte. Maar niet alle baby’s doen dat. Sommige baby’s liggen tot laat in de zwangerschap dwars in de buik. De baby ligt dan met zijn hoofd aan de linker- of rechterkant van de buik en de voeten aan de andere kant. In het Engels noemen we dit ‘shoulder position’, omdat de schouder van het kindje het dichtst bij het baringskanaal ligt.
Schadelijk
Dwarsligging is niet schadelijk voor de baby. Het kan tijdens de zwangerschap wel pijnlijker zijn voor de moeder. Het grootste risico vormt de bevalling: omdat het hoofdje van de baby de baarmoeder niet afsluit, kan het gebeuren dat de navelstreng naar beneden zakt. De moeder moet dus direct gaan liggen als haar vliezen breken.
Dwarsligging ontdekken
Bestaat rond 35 weken zwangerschap het vermoeden dat de baby niet met het hoofdje naar beneden ligt? Dan maakt de echoscopiste een liggingsecho. Een dwarsliggende baby is daarnaast vaak goed te voelen door de moeder. Een dwarsligging komt voor bij 0,3% van de bevallingen. Dit is inclusief vroeggeboortes. Een dwarsliggende baby rond de uitgerekende datum komt dus bij minder dan 1 op 334 vrouwen voor.
Oorzaak
Sommige vrouwen hebben meer kans op een dwarsligging. Als de moeder meer dan vier kinderen heeft, is de kans op een dwarsligging tien keer zo groot. Dat komt doordat er meer ruimte is in de baarmoeder en rond de buikspieren. Andere oorzaken voor een dwarsliggende baby zijn bijvoorbeeld een placenta praevia, een afwijkende vorm van de baarmoeder of een afwijking aan de bekkeningang.
Eerst draaien, dan een keizersnede
Een dwarsliggende baby kan niet vaginaal geboren worden. De baby past overdwars simpelweg niet door het geboortekanaal. Maar bijna alle baby’s draaien vóór 36 weken zwangerschap met het hoofdje naar beneden. Wanneer de baby dat rond die termijn niet doet of in stuitligging terecht komt, stuurt de verloskundige de moeder door naar het ziekenhuis. Daar doet de gynaecoloog dan een versie. Hij of zij probeert van buitenaf een poging om de baby met het hoofd naar beneden te draaien. Dat kan onprettig voelen, maar moeder en baby worden goed in de gaten gehouden en de kans op complicaties is heel klein.
Geslaagde versie
Gemiddeld is de kans op een geslaagde draaipoging ongeveer veertig tot zestig procent. Draait de baby terug naar een dwarsligging? Dan wordt er in overleg een nieuwe draaipoging gedaan. Tot aan de bevalling kan een draaiing bijna altijd geprobeerd worden. Als de moeder niet voor een versie kiest, de baby bij een versie niet draait, terugdraait of om medische redenen niet gedraaid kan worden, dan volgt bij een dwarsligging een geplande keizersnede tussen de 39 en 40 weken zwangerschap. Wil jij je hier op voorbereiden? Lees dan de tips & tricks van ouders die jou voor zijn gegaan.
Alternatieve manieren
Online gaan veel alternatieve manieren rond om de baby te stimuleren in een gunstige houding te gaan liggen. Vaak gaat het dan om baby’s die in stuit liggen, maar ze worden ook toegepast voor dwarsliggende baby’s. Moxatherapie is een van deze methodes. Net als accupunctuur. Een andere methode is Spinning Babies: een reeks oefeningen voor een goede bekkenstand, ruimte in de buik en bekken en bewegingsvrijheid. Spinning Babies is ontwikkeld door de Amerikaanse verloskundige Gail Tully. In samenwerking met chiropractors. Er zijn in Nederland verschillende Spinning Babies-instructeurs. Het is verstandig om dit soort methodes eerst met een verloskundige of gynaecoloog te bespreken.
Bronnen
https://www.st-anna.nl/
https://deverloskundige.nl/
https://www.msdmanuals.com/
https://www.isala.nl/
https://www.spinningbabies.com/
https://nvog.nl/
https://www.stuitinwest.nl/