Een geplande keizersnede heet in de medische wereld een ‘primaire sectio’. 1 op de 6 geboortes in Nederland vindt plaats door middel van een keizersnede. Ongeveer de helft hiervan is gepland. Dat zijn er meer dan 14.000 per jaar. Bij een geplande keizersnede is een vaginale bevalling niet mogelijk of niet verstandig. Als aanstaande ouders weet je wanneer de grote dag plaatsvindt. Natuurlijk kan deze datum nog wijzigen. Bijvoorbeeld doordat er eerder weeën zijn of er complicaties optreden.

Waarom een geplande keizersnede?

In sommige situaties is het tijdens de zwangerschap al duidelijk. Een vaginale bevalling is niet mogelijk. Redenen voor een geplande keizersnede zijn:

∙ De baby ligt dwars in de buik

∙ De placenta ligt (deels) voor de uitgang van de baarmoeder; placenta praevia

Soms is een vaginale bevalling niet de verstandigste keuze. Een gynaecoloog kiest, samen met de aanstaande ouders, voor een geplande keizersnede. Dit komt voor, als:

∙ De moeder ontstekingen of operaties dichtbij de anus heeft of had. Hierdoor loopt zij een groter risico op incontinentie door uitscheuren tijdens een vaginale bevalling.

∙ De baby een afwijking heeft. Hierdoor bestaat de kans dat de baby beschadigt, tijdens een vaginale bevalling.

In sommige gevallen maakt de moeder zelf een keuze tussen een vaginale bevalling of een keizersnede. Dit komt voor als:

∙ De baby in een stuit ligt

∙ De moeder eerder een keizersnede heeft gehad

De gynaecoloog bespreekt altijd de voor- en nadelen. Hij of zij kijkt naar de persoonlijke situatie van de moeder. Uiteindelijk maakt de moeder zelf een beslissing.

Gentle sectio

Een geplande keizersnede is van tevoren bekend. Dit biedt mogelijkheden. In veel ziekenhuizen kun je kiezen voor de methode gentle sectio. Ook wel een ‘natuurlijke keizersnede’ genoemd. Tijdens een gentle sectio wordt een normale bevalling nagebootst. De partner is aanwezig bij de operatie en, als het verantwoord is, vindt er snel huid-op-huidcontact plaats tussen moeder en kind. Deze methode vraagt extra voorbereidingen. Bespreek de wens voor een gentle sectio dan ook van tevoren met de gynaecoloog. Wil je meer weten over wat deze methode inhoudt? Lees het artikel ‘wat is een gentle sectio?’

Datum prikken

Is de zwangerschap verder gevorderd? Dan is de kans kleiner op vocht in de longen bij de baby. Een geplande keizersnede vindt daarom vanaf 39 weken plaats. Bij een placenta praevia is dit meestal eerder. Op basis van bloedverlies en het risico op vroegtijdige weeën, vraagt de gynaecoloog de operatie aan. Bij geen klachten vindt deze vaak plaats tussen week 37 en 39.

De gynaecoloog prikt niet zelf een datum. Hij of zij meldt de operatie aan en vermeldt binnen welke termijn deze moet plaatsvinden. Een collega van de gynaecoloog, vaak van het secretariaat of operatiekamers, plant uiteindelijk de operatie in. Uiteraard is dit in elk ziekenhuis weer anders. Over het algemeen kiezen aanstaande ouders niet zelf een datum.

Is de geplande keizersnede al ver van tevoren bekend? Dan plant de gynaecoloog ongeveer 4 weken van tevoren een datum. Ook dit is in elk ziekenhuis weer anders. Soms ontstaat de reden voor een keizersnede pas in de laatste weken. Zoals bijvoorbeeld bij een stuitligging. Dan is de operatiedatum veel later bekend. De operatie vindt dan al binnen enkele weken plaats.

Een datum is niet het enige wat aanstaande ouders bespreken met een gynaecoloog. Ook angsten of eerdere bevallingservaring(en) komen voorbij. Daarnaast worden bijzonderheden en wensen voor de operatie besproken. Bereid dit gesprek goed voor. Het schrijven van een ‘geboortewens’ kan hier goed bij helpen. Tips voor het gesprek of het schrijven van de geboortewens? Binnen de online leeromgeving vind je hulp voor bij het gesprek met de gynaecoloog of het schrijven van jouw geboortewens.

Gepland of ongepland

De medische wereld kent verschil tussen een geplande en ongeplande keizersnede. Een geplande keizersnede betekent: een keizersnede waartoe al besloten is vóór het begin van weeën. Alle andere keizersnedes, zijn ongeplande keizersnedes. Dus stel: een keizersnede bij Marieke staat op 1 februari gepland. Op 25 januari krijgt zij weeën. De keizersnede vindt daarom op die dag plaats. Er is dan nog steeds sprake van een geplande keizersnede. Ook al ging Marieke van een andere planning uit.

Gepland of ongepland: bereid je voor op de dag van je leven!

Bronnen
https://www.degynaecoloog.nl/
https://www.gynaecologie.nl/
https://www.nvog.nl/