De placenta voorziet de baby van voedingsstoffen en zuurstof. Meestal groeit de placenta boven in de baarmoeder. 5% van de zwangere vrouwen hoort tijdens de 20-wekenecho dat er mogelijk sprake is van een placenta praevia: de placenta is te laag ingenesteld in de baarmoeder.
Een placenta praevia betekent in het Latijn ‘voorliggende placenta’. De placenta ligt dan in het onderste deel van de baarmoeder. Bij sommige vrouwen ligt de placenta daardoor deels of volledig over de opening van de baarmoeder. En dus blokkeert hij de weg naar buiten. Een placenta praevia kan een bloeding veroorzaken tijdens de zwangerschap. Ook kan het een reden zijn dat de baby met een keizersnede ter wereld komt.
Vormen placenta praevia
Er zijn 4 vormen van placenta praevia:
∙ Laagliggende placenta
De placenta ligt laag in de baarmoeder. Hij ligt tussen de 2 en 3,5 centimeter afstand van de opening van de baarmoeder.
De placenta ligt op minder dan 2 centimeter van de opening van de baarmoeder. Hij bedekt de opening niet.
∙ Placenta praevia partialis, partiële placenta praevia of placenta praevia lateralis
De placenta ligt gedeeltelijk over de opening van de baarmoeder heen.
∙ Placenta praevia totalis
De placenta ligt volledig over de opening van de baarmoeder heen.
Komt een placenta praevia vaak voor?
Bij een zwangerschap van 20 weken, ligt bij 5% de placenta te dichtbij de opening. Na 20 weken neemt dit af tot nog maar 1 procent. Tijdens het groeien van de baarmoeder wordt de afstand tussen de placenta en de opening bijna altijd groter. Doordat de baarmoeder groeit, neemt zij als het ware de placenta mee omhoog. Is er voor 20 weken zwangerschap een placenta praevia geconstateerd? Dan is de kans dus groot dat dit vanzelf weer weggaat. Bij de bevalling heeft nog maar 0,3 tot 0,9% van de vrouwen een vorm van placenta praevia.
Oorzaak
Het is onduidelijk hoe een placenta praevia precies ontstaat. Er zijn wel een aantal risicofactoren die de kans vergroten:
∙ Eerdere keizersnede (hoe meer keizersnedes in het verleden, hoe hoger het risico)
∙ Cocaïnegebruik
∙ Roken
∙ Zwangerschap na een vruchtbaarheidsbehandeling
∙ Zwangerschap van een meerling
∙ Mogelijk hogere leeftijd van moeder (nog niet bewezen)
Diagnose
Een placenta praevia wordt ontdekt bij een echo-onderzoek. Bij de 20-wekenecho kijkt de echoscopiste standaard naar de ligging van de placenta. Ligt de placenta laag? Dan maakt de echoscopiste ook nog een vaginale echo zodat het gebied rond de baarmoederopening beter zichtbaar is. Als de placenta te dichtbij de opening ligt, volgt met 32 weken zwangerschap opnieuw een echo. De echoscopiste kijkt of de placenta inmiddels omhoog is getrokken. Is dit niet het geval? Dan wordt de zwangerschap vanaf dan ‘medisch’. De moeder wordt overgedragen aan een gynaecoloog. Hij of zij begeleidt de zwangerschap vanaf dat moment. De bevalling zal in het ziekenhuis plaatsvinden. Blijkt tijdens de 20-wekenecho dat de placenta al compleet of deels over de opening heen ligt? Dan volgt direct een overdracht aan de gynaecoloog en doet hij of zij de echo bij 32 weken.
Kenmerk placenta praevia
Een placenta praevia wordt niet snel opgemerkt. Een symptoom dat er op kan wijzen is vaginaal bloedverlies. Een bloeding die uit het niets kan komen. Dus zonder weeën of buikpijn. De kans op onverwacht heftig bloedverlies neemt toe na ongeveer 32 weken zwangerschap.
Een bloeding wordt veroorzaakt door kapotte bloedvaatjes. Deze gaan kapot, doordat de placenta een klein stukje van de baarmoederwand scheurt. Dit kan tijdens de zwangerschap, maar ook tijdens de bevalling gebeuren. Hoeveel bloed een vrouw verliest verschilt. Van een paar druppels tot grote hoeveelheden. Een grote hoeveelheid is gevaarlijk voor de moeder en de baby.
Benieuwd naar de risico’s? Of naar bevallen met een placenta praevia? Lees verder in het tweede artikel!
Bronnen
https://nvog.nl/
https://werkgroepen.kennisnetgeboortezorg.nl/
