Bij een geplande keizersnede krijgt de moeder vaak een spinale ruggenprik. De anesthesist spuit het verdovingsmiddel in de rug. Tussen twee werveluitsteeksels. Deze methode werkt snel en er is maar een kleine hoeveelheid nodig. Heeft de moeder tijdens de vaginale bevalling geen ruggenprik gekregen? Dan kiest de anesthesist ook vaak voor de spinale ruggenprik bij een ongeplande keizersnede
Gesprek anesthesist
Bij een geplande keizersnede vindt er een paar weken voor de operatie een gesprek plaats met de anesthesist. Hij of zij bespreekt de medische voorgeschiedenis van de moeder. En wil weten of zij eerder een lokale of algehele verdoving heeft gehad. Dit heet ook wel de preoperatieve screening. Daarnaast bespreekt de anesthesist de verschillende soorten verdoving. Ook vertelt hij of zij hoe het plaatsen ervan in zijn werk gaat. Er is voldoende ruimte om vragen te stellen. Als laatste volgt een lichamelijk onderzoek, zoals wegen en luisteren naar hart en longen.
Voorbereidingen
In de dagen voor de geplande operatie moet de moeder bloed laten prikken. De anesthesist wil weten of het bloed bepaalde antistoffen heeft. Deze uitslag is maar 72 uur geldig. En vindt daarom in de dagen voor de operatie plaats.
De moeder mag vanaf 6 uur voor de geplande operatie niets eten. En vanaf 2 uur voor de operatie niets drinken. Voor die tijd alleen een lichte maaltijd en helder drinken, zoals thee of water. Bij een ongeplande keizersnede is dit uiteraard lastig. Er is een grotere kans op misselijkheid tijdens de operatie.
Vlak voor de keizersnede neemt de moeder een tabletje in. Deze voorkomt misselijkheid en vermindert maagzuur.
Ruggenprik zetten
Na de standaard voorbereidingen volgt de spinale ruggenprik. De moeder moet gaan zitten. Als dit niet gaat mag ze op haar zij gaan liggen. De anesthesist vraagt de rug zo bol mogelijk te maken. Met het hoofd voorover gebogen en de schouders laag te houden. Daarna wrijft hij of zij de rug in met een steriliserend middel. Dit voelt koud aan. Daarna zoekt de anesthesist naar een geschikt punt in het midden. In het onderste deel van de rug. Daarna prikt hij of zij de injectie tussen de twee werveluitsteeksels. De benen kunnen nu gaan tintelen. Soms ervaart de moeder een elektrische schok bij het inbrengen van de naald. Geef altijd aan wat je voelt. Daarnaast is het belangrijk om niet te bewegen tijdens het zetten van de prik. Is de naald op de juiste plek? Dan krijgt de vrouw een combinatie van pijnstillers en lokale verdoving ingespoten. Daarna verwijdert de anesthesist de naald. Eerst worden de benen warm, slap en gevoelloos. Daarna volgt ook de rest van het onderlichaam.
Wanneer werkt de verdoving?
Na het inspuiten van de vloeistof is meestal gelijk duidelijk of de verdoving werkt. De benen voelen zwaar en warm. Ook kunnen ze gaan tintelen. De verdoving verspreidt zich geleidelijk over de rest van het onderlichaam. De anesthesist houdt dit goed in de gaten. Hij of zij controleert dit met behulp van ijsblokje of iets anders kouds. Soms moet de vrouw even van ligging veranderen om er zeker van te zijn dat de verdoving goed werkt. Ook wordt de bloeddruk regelmatig gecontroleerd.
Voordelen spinale ruggenprik
Goede verdoving
Een spinale ruggenprik is een goede manier van verdoving bij een keizersnede. Hierdoor voelt de moeder geen pijn.
Bewust bij geboorte
De vrouw is gewoon bij bewustzijn. Zij ziet haar baby geboren worden.
Weinig bijwerkingen of complicaties
De kans op bijwerkingen en ernstige complicaties is bij een spinale ruggenprik klein.
Nadelen en complicaties
Daling van bloeddruk
Door een spinale ruggenprik worden de bloedvaten in het onderlichaam wijder. Hierdoor kan de bloeddruk dalen. Bij een lage bloeddruk is het mogelijk dat de vrouw zich niet lekker voelt of duizelig wordt. Door een bloeddrukdaling kan ook de hartslag van de baby veranderen. Het medische team houdt dit goed in de gaten via de CTG.
Benauwd
Heel soms gaat de verdovingsvloeistof omhoog. Binnen de ruimte waarin is gespoten. Dit kan soms een benauwd en angstig gevoel geven. Gelukkig is angst niet nodig. De anesthesist controleert de ademhaling nauwkeurig en ondersteunt indien nodig.
Hoofdpijn
De anesthesist maakt een klein gaatje in het vlies dat zich rond het ruggenmerg bevindt. Dit gaatje sluit eigenlijk altijd weer vanzelf. Bij 1 tot 3 procent van de vrouwen blijft er wat vocht uit lekken. Dit kan bij de moeder hoofdpijn veroorzaken. Deze onschuldige complicatie is goed te behandelen.
Totaal spinaal blok
Bij een totaal spinaal blok verdooft het middel ook het bovenste gedeelte van het lichaam. Zelf ademen is dan niet meer mogelijk. De anesthesist brengt de moeder onder narcose om haar te kunnen beademen. Dit is een zeer zeldzame complicatie.
Spannend?
Sommige moeders vinden het zetten van een ruggenprik spannend. Geef dit aan bij de anesthesist. Hij of zij kan je geruststellen. Weet dat het maar een heel kort moment is. Doe eventueel ademhalingsoefeningen. Het concentreren op je ademhaling draagt bij aan een stukje ontspanning.
Wil jij voorbereid zijn op een ruggenprik? In de online leeromgeving bereiden professionals uit de geboortezorg je voor op een keizersnede. Je vindt er een cursus, tips van ervaren ouders en nog veel meer. Op naar een positieve geboorteervaring!
Lees ook hoe de rest van de operatie verloopt of wanneer je weer mag autorijden.
Bronnen
https://www.cwz.nl/
https://www.erasmusmc.nl/
https://ww.umcutrecht.nl/
https://www.antoniusziekenhuis.nl/